اگر شرایط و محیط مناسب برای فیکوس فراهم کنید، گیاه شما شاداب و سالم می‌ماند و با سرعت معمولی رشد می‌کند؛ اما برای افزایش سرعت رشد فیکوس، باید ترفندهای این کار را یاد بگیرید. برای مثال باید برای فیکوس محیطی شبیه محل زندگی طبیعی خودش با هوای گرم و نور غیرمستقیم بسازید. همچنین باید به‌موقع برگ‌های آسیب‌دیده آن را ببرید و هر یک تا دو سال یک‌بار گلدان فیکوس خود را تعویض کنید. در ادامه این مقاله به شما می‌گوییم که برای رشد فیکوس چه باید کرد و ۶ ترفند عالی و کاربردی برای این کار را بررسی می‌کنیم. با دانستن این ترفندها، فیکوس شما نه‌تنها شاداب و سبز می‌ماند، بلکه با سرعت بیشتری رشد می‌کند.

۱. انتخاب مکان مناسب فیکوس؛ نور فیلترشده و دمای بین ۱۸ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد

برای این‌که فیکوس شما سریع رشد کند، باید محیطی شبیه محل زندگی طبیعی آن بسازید؛ یعنی مکانی گرم با دمای بین ۱۸ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد و نور کافی و غیرمستقیم. اگر گیاه خود را در محیطی مناسب بگذارید، سریع‌تر رشد می‌کند. برای فراهم کردن نور و دمای مناسب به نکته‌های زیر توجه کنید:

  • فیکوس‌ها عاشق نور هستند، اما نور مستقیم خورشید برای آن‌ها ضرر دارد؛ اگر نور خیلی کم یا خیلی شدید باشد، رشد فیکوس کند می‌شود یا برگ‌هایش آسیب می‌بینند. بهترین مکان برای این گیاه کنار پنجره با پرده نازک است.
  • اگر نور طبیعی کافی نیست، از لامپ رشد گیاه مثل فلورسنت استفاده کنید؛ ۱۲ ساعت نور مصنوعی در روز نیاز گیاه شما را جبران می‌کند.
  • بهترین دما برای رشد گل فیکوس بین ۱۸ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد است؛ در هوای خیلی سرد زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد، این گیاه آسیب می‌بیند و از بین می‌رود.
  • فیکوس را دور از وسایل سرمایشی قوی مثل کولر یا در ورودی (که باد سرد می‌آید) قرار دهید.

بدون نور کافی، فیکوس ضعیف می‌شود و سرعت رشد آن کاهش پیدا می‌کند یا حتی کاملا متوقف می‌شود. البته گونه‌های تیره‌رنگ فیکوس مانند سوپر بلک، به نور کمتری نسبت به سایر مدل‌ها نیاز دارند؛ بنابراین اگر محیط زندگی شما نور کمی دارد، فیکوس سوپر بلک بخرید.

عکس فیکوس در نور کافی و دمای بین ۱۸ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد 

۲. قبل از آبیاری فیکوس، خاک آن را لمس کنید.

بسیاری از افراد برای آبیاری فیکوس برنامه‌ای ثابت می‌چینند؛ مثلاً هر سه روز یک‌بار به گیاه خود آب می‌دهند، اما این روش بسیار خطرناک است! نیاز گیاه شما به آب، به دمای محیط، فصل سال و میزان نور بستگی دارد؛ بنابراین باید هر بار قبل از آبیاری، خاک را با انگشت خود بررسی کنید. در ادامه این ترفند را به شما توضیح می‌دهیم:

  • هر بار قبل از آبیاری فیکوس، خاک را با انگشت بررسی کنید؛ اگر ۲ تا ۳ سانتی‌متر سطح خاک خشک بود، وقت آبیاری است.
  • اگر خاک هنوز نمناک است، آبیاری را عقب بیندازید.
  • همیشه آب اضافی باید از سوراخ‌های زیر گلدان خارج شود؛ چون ماندن آب باعث خفگی ریشه‌ها و پوسیدگی گیاه می‌شود.

به‌طورکلی هیچ‌وقت بدون چک کردن رطوبت خاک، به فیکوس خود آب ندهید؛ درغیراین‌صورت گاهی اوقات ریشه‌های گل غرق در آب می‌شوند یا فیکوس شما برای مدت طولانی تشنه می‌ماند. هر دو این عوامل، جلوی رشد گل فیکوس را می‌گیرند.

بررسی رطوبت خاک تا عمق 3 سانتی‌متری قبل از آبیاری فیکوس

۳. با ساخت جزیره، محیطی مرطوب برای رشد فیکوس فراهم کنید.

فیکوس‌ها به‌طورطبیعی در مناطق گرم و مرطوب رشد می‌کنند و به رطوبت بالا (حدود ۵۰٪ یا بیشتر) نیاز دارند؛ بنابراین اگر آن‌ها را در هوای خشک قرار دهید، سرعت رشدشان کاهش پیدا می‌کند و برگ‌هایشان به‌تدریج خشک و بی‌جان می‌شوند. ساخت جزیره یکی از ساده‌ترین و ارزان‌ترین روش‌ها برای جبران کمبود رطوبت و افزایش رشد فیکوس است. برای این کار، مراحل زیر را در نظر بگیرید:

  1. یک سینی یا زیرگلدانی کم‌عمق بردارید و کف آن را با سنگ‌ریزه پر کنید.
  2. آب داخل سینی بریزید تا سنگ‌ها را بپوشاند، ولی کف گلدان در آب نباشد.
  3. گلدان را روی سنگ‌ریزه‌ها قرار دهید، نه مستقیم در آب.

با ساخت جزیره، آب داخل سینی به‌آرامی تبخیر می‌شود و رطوبت طبیعی و یکنواخت اطراف فیکوس شما ایجاد می‌کند. میان گونه‌های مختلف، فیکوس الاستیکا مقاومت بیشتری نسبت به تغییر دما و رطوبت دارد. از‌این‌رو اگر زمان یا تجربه کافی در نگهداری از گیاهان ندارید یا هوای محل زندگی شما خشک است؛ فیکوس الاستیکا بهترین و مقاوم‌ترین گونه برای شماست.

ساخت جزیره برای افزایش رطوبت محیط فیکوس

۴. هرس به‌موقع فیکوس برای رشد مجدد جوانه‌های جدید

اگر می‌خواهید فیکوس شما سریع‌تر رشد کند و شاخ و برگ‌های تازه و بیشتری داشته باشد، باید به‌موقع آن را هرس کنید. وقتی برگ‌های مرده یا شاخه‌های ضعیف گیاه را ببرید، انرژی فیکوس صرف نگهداری برگ‌های خراب و زرد نمی‌شود، بلکه همه نیروی خود را صرف تولید و رشد ساقه و برگ‌های جدید می‌کند. هنگام هرس فیکوس به نکته‌های زیر توجه کنید:

  • شاخه‌های خیلی بلند و باریک را کوتاه کنید تا فیکوس شما به‌صورت افقی رشد کند، نه عمودی.
  • هنگام هرس، حدود نیم سانتی‌متر بالاتر از محل اتصال برگ یا شاخه جوان را برش بزنید.
  • برای هرس از قیچی تمیز و تیز استفاده کنید؛ قبل از شروع، تیغه قیچی را با الکل ضدعفونی کنید.
  • بهترین زمان برای هرس، فصل رشد فیکوس (بهار و تابستان) است؛ در این فصل‌ها، گیاه آمادگی بیشتری برای تولید جوانه‌های جدید دارد.
  • بعد از هرس، گیاه را در نور مناسب قرار دهید تا انرژی لازم برای جوانه زدن را بگیرید.

به‌طورکلی هر بار که شاخه‌ای را کوتاه می‌کنید، فیکوس شما تحریک می‌شود تا از همان نقطه، جوانه‌های جدید بسازد. یکی از گونه‌هایی که بیشتر از سایر مدل‌ها به هرس نیاز دارد، انجیر برگ کمانچه یا همان فیکوس لیراتا است. اگر این گیاه را به‌خوبی هرس کنید، به شکل درختچه‌ای خیلی زیبا رشد می‌کند. اگر زمان و مهارت کافی برای هرس گیاهان را دارید؛ برای خانه خود گل فیکوس لیراتا تهیه کنید.

هرس به‌موقع برای افزایش رشد فیکوس

۵. تعویض به‌موقع گلدان؛ باز کردن دست ریشه‌ها برای رشد بیشتر

وقتی گیاه فیکوس شما بزرگ‌تر می‌شود، ریشه‌هایش هم رشد می‌کنند. اگر سال‌ها گلدان گیاه خود را عوض نکنید، ریشه‌ها به دور خود می‌پیچند و آب و مواد غذایی را به‌راحتی جذب نمی‌کنند. همین موضوع روی رشد فیکوس شما تاثیر منفی می‌گذارد. برای جلوگیری از این مشکل و افزایش رشد فیکوس، باید گلدان را با‌توجه‌به نکته‌هایی که در ادامه به شما می‌گوییم، به‌موقع عوض کنید:

  • هر یک تا دو سال یک‌بار گلدان فیکوس را بررسی کنید.
  • اگر ریشه‌های فیکوس از سوراخ‌های زیر گلدان بیرون زده‌اند یا خاک خیلی سفت شده است، وقت تعویض گلدان است.
  • گلدان جدید باید فقط یک سایز بزرگ‌تر از قبلی باشد.
  • قبل از تعویض، به‌خوبی به فیکوس آب بدهید تا راحت‌تر از گلدان قبلی خارج شوند.
  • بعد از بیرون آوردن گیاه، ریشه‌های خشک یا آسیب‌دیده را با قیچی تمیز کوتاه کنید.
  • پس از تعویض گلدان، حتماً خاک را هم عوض کنید و خاک جدید با زهکشی خوب داخل گلدان جدید بریزید.
  • بهترین ترکیب خاک برای فیکوس پیت ماس و پرلیت یا ترکیب‌های آماده خاک گلدانی با زهکشی قوی است.

گونه فیکوس ابلق نسبت به سایر مدل‌ها مقاوم‌تر است؛ یعنی اگر خاک آن را دیرتر عوض کنید، کمتر از گونه‌هایی مانند لیراتا آسیب می‌بیند. بااین‌حال فیکوس ابلق به نور بیشتری نیاز دارد تا رنگ برگ‌های خود را حفظ کند. اگر این شرایط را دارید، گیاه فیکوس ابلق با برگ‌هایی چندرنگ و جذابیت ظاهری خاص خود، بهترین گونه برای شماست.

تعویض به‌موقع گلدان راز رشد فیکوس

۶. حمام ریشه در آب ولرم؛ نجات سریع فیکوس از کم‌آبی

گاهی فراموش می‌کنید به فیکوس خود آب بدهید یا هوای محل زندگی شما خیلی خشک است و باعث سفت شدن خاک گلدان می‌شود. در این شرایط حتی اگر روی خاک آب بریزید، آب از خاک عبور نمی‌کند و به ریشه‌ها نمی‌رسد؛ یعنی گیاه شما همچنان تشنه می‌ماند. در این شرایط حمام ریشه ترفندی نجات‌بخش برای رفع کم‌آبی فیکوس و افزایش سرعت رشد آن است. برای حمام ریشه، مراحل زیر را طی کنید:

  • یک ظرف بزرگ از آب ولرم (نه داغ و نه سرد) آماده کنید.
  • گلدان را داخل آب بگذارید؛ به‌طوری‌که سطح خاک خیس شود. درواقع آب باید تا نیمه گلدان (یا کمی بیشتر) برسد، اما مراقب باشید خاک شسته نشود.
  • ۳۰ تا ۴۵ دقیقه گلدان را در آب قرار دهید تا خاک و ریشه‌ها کامل آب را جذب کنند.
  • بعد از بیرون آوردن، اجازه دهید آب اضافه از ته گلدان خارج شود.

با این کار خاک خشک دوباره نرم می‌شود، ریشه‌ها آب کافی دریافت می‌کنند و فیکوس به‌سرعت شاداب می‌شود. البته فقط این کار را در مواقع ضروری انجام دهید.

حمام ریشه در آب ولرم برای رشد فیکوس و جبران کم‌آبی

با استفاده از ترفندهای افزایش رشد، فیکوس شاداب و سالم داشته باشید.

در این مقاله ۶ ترفند عالی و خاص برای افزایش رشد فیکوس و شادابی آن به شما گفتیم. اگر محیط و شرایط مناسب برای این گیاه فراهم کنید، فیکوس شما سالم می‌ماند؛ اما اگر به‌موقع آن را هرس کنید و برای افزایش رطوبت محیط، جزیره بسازید، رشد فیکوس شما چندین برابر می‌شود. علاوه‌بر این، باید حتماً قبل از آبیاری خاک آن را لمس کنید و اگر ۲ تا ۳ سانتی‌متری سطح خاک خشک بود، به گیاه خود آب بدهید.

در کنار همه این موارد، بعد از گذشت ۱ تا ۲ سال باید حتماً گلدان فیکوس خود را عوض کنید. با رعایت این ترفندها فیکوس شاداب دارید که با سرعت بیشتر رشد می‌کند و جوانه می‌زند. به‌طورکلی اگر تجربه چندانی در نگهداری از گیاهان ندارید و به دنبال گلی مقاوم برای محل کار یا آپارتمان خود هستید، گل آپارتمانی فیکوس تهیه کنید. این گیاه مقاومت بالایی دارد و بهترین گزینه برای آپارتمان‌ها و افراد مبتدی است.