علت زرد شدن برگ زاموفیلیا چیست؟ ۷ علت شایع + راه درمان

بااین‌که زاموفیلیا یکی از مقاوم‌ترین گیاهان آپارتمانی است؛ اما اگر شرایط مراقبت از آن را ندانید، برگ‌هایش زرد می‌شوند. مهم‌ترین علت زرد شدن برگ زاموفیلیا، آبیاری نامناسب آن است؛ اگر به این گیاه بیش‌ازحد آب بدهید، ریشه آن دچار خفگی می‌شود. آبیاری کم هم گیاه زاموفیلیا را دچار خشکی و رنگ‌پریدگی می‌کند. نور نامناسب (چه خیلی کم و چه بیش‌ازحد)، کمبود مواد مغذی یا استفاده بیش‌ازحد از کود هم مهم‌ترین علت‌های زرد و خشک شدن برگ زاموفیلیا محسوب می‌شوند. همچنین آفات (شته و شپشک)، پوسیدگی ریشه، تغییر ناگهانی دما یا جابه‌جایی‌های مکرر نیز در بروز این مشکل نقش دارند.

بررسی علت‌های زرد شدن برگ‌های زاموفیلیا و راه‌حل‌ آن‌ها در یک نگاه

اگر زاموفیلیا را در شرایط نامناسب نگه دارید، این گیاه از طریق تغییر رنگ برگ‌ها به شما هشدار می‌دهد. در جدول زیر همه علت‌های زرد شدن برگ‌های زاموفیلیا و راه‌حل‌های آن را به شما می‌گوییم:

همان‌طورکه در جدول بالا مشاهده کردید، بسیاری از دلایل زرد شدن برگ‌های زاموفیلیا، ناشی از شرایط نگهداری نامناسب آن است. برای این‌که گیاه خود را همیشه شاداب نگه دارید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله نگهداری زاموفیلیا را کامل مطالعه کنید. در این مقاله به‌صورت کامل همه نکته‌های مهم مراقبت از این گیاه را به شما آموزش می‌دهیم. در ادامه، هر دلیل زرد شدن برگ زامیفولیا را توضیح می‌دهیم و راه‌حل رفع آن را نیز می‌گوییم.

۱. آبیاری بیش‌ازحد؛ دلیل پوسیدگی و خفگی ریشه زاموفیلیا

زاموفیلیا نسبت به خشکی مقاوم است و تمایلی به خاک بیش‌ازحد مرطوب ندارد. وقتی ریشه‌های زاموفیلیا برای مدت طولانی در محیط خیس باقی بمانند، دچار خفگی و پوسیدگی می‌شوند؛ بنابراین یکی از دلایل زرد شدن برگ زاموفیلیا، آبیاری بیش‌ازحد است. اگر یکی از نشانه‌های زیر را در گیاه خود مشاهده کردید، احتمالاً بیش‌از‌حد به زاموفیلیای خود آب داده‌اید:

• زرد شدن برگ زاموفیلیا از پایین نشان‌دهنده آبیاری بیش‌از‌حد است.
• ساقه‌های زاموفیلیا حالتی نرم و شل پیدا می‌کنند و به‌راحتی خم یا شکسته می‌شوند.
• خاک گلدان بوی نامطبوع یا کپک‌زده می‌دهد.

در صورت مشاهده این نشانه‌ها، باید تعداد دفعه‌های آبیاری را کاهش دهید. همچنین خاک گلدان باید بین دو نوبت آبیاری به‌صورت‌کامل تا عمق ۲ تا ۳ سانتی‌متری خشک شود. علاوه‌بر همه این موارد، زهکشی گلدان نیز اهمیت دارد؛ اگر آب کاملا از گلدان خارج نشود، ریشه زاموفیلیای شما می‌پوسد. اگر ریشه زاموفیلیا دچار مشکل شده است؛ باید گیاه را از گلدان خارج کنید، ریشه‌های آسیب‌دیده را ببرید و دوباره گل خود را در خاک سالم بکارید.

۲. آبیاری کم؛ تامین آب کافی با فاصله مناسب بین دو آبیاری

بااین‌که زاموفیلیا گیاهی مقاوم نسبت‌به خشکی است؛ اما نباید آن را برای مدت طولانی بدون آب رها کنید، این کار باعث زرد شدن برگ‌های زاموفیلیا می‌شود. این مشکل بیشتر در فصل‌های گرم سال به‌وجود می‌آید. موارد زیر از نشانه‌های آبیاری کم گیاه زاموفیلیا هستند:

• برگ‌ها زرد، چروکیده و خشک می‌شوند.
• نوک برگ‌ها به رنگ قهوه‌ای درمی‌آیند و به‌تدریج خشک می‌شوند.
• ساقه‌های زاموفیلیا سفت و خشک می‌شوند و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند.

برای رفع مشکل کم‌‌آبی زاموفیلیا، باید برنامه منظم برای آبیاری گیاه خود تنظیم کنید. حتماً بلافاصله پس از خشک شدن خاک، به گیاه خود آب بدهید. هنگام آبیاری، از آب ولرم و بدون کلر استفاده کنید. در فصل تابستان هر ۷ تا ۱۰ روز یک بار به زاموفیلیا آب بدهید؛ درحالی‌که در فصل زمستان، فاصله بین آبیاری را بیشتر کنید و هر دو هفته یک بار به گیاه خود آب بدهید.

توجه کنید که هرچه سایز گیاه کوچک‌تر باشد، به آبیاری کمتری نیاز دارد؛ برای مثال زاموفیلیای کوتوله به دلیل سایز کوچک، به آب کمتری نیز نیاز دارد. همچنین این گیاه برای فضاهای محدود نیز بسیار مناسب است. ازاین‌رو اگر در خانه یا محل کار خود فضای چندانی ندارید، زاموفیلیا کوتوله تهیه کنید.

۳. نور نامتعادل؛ محیط روشن با نور فیلترشده مناسب زاموفیلیا است.

زاموفیلیا به نور غیرمستقیم و ملایم علاقه دارد و اگر آن را در محیطی با نور نامتعادل (خیلی کم یا بیش‌ازحد معمول) قرار دهید، به‌سرعت واکنش نشان می‌دهد. نور کم باعث ضعیف شدن زاموفیلیا می‌شود، درحالی‌که نور مستقیم و شدید، برگ‌های گیاه شما را می‌سوزاند. اگر نشانه‌های زیر را مشاهده کردید، نور مناسب به گیاه شما نمی‌رسد:

• نشانه‌های نور کم: اگر نور کافی به زاموفیلیا نرسد، برگ‌های آن رنگ‌پریده و زرد می‌شوند. همچنین سرعت رشد گیاه کاهش پیدا می‌کند یا کاملاً متوقف می‌شود. در این شرایط، برگ‌های جدید گیاه، نازک، کوچک و بی‌رنگ هستند. همچنین اگر نور کافی به زاموفیلیا نرسد، گیاه به سمت منبع نور خم می‌شود (فتوتروپی).
• نشانه‌های نور بیش‌ازحد: اگر زاموفیلیا را در محیطی با نور شدید و مستقیم قرار دهید، نوک و حاشیه برگ‌ها، زرد یا قهوه‌ای می‌شوند و حالت سوختگی پیدا می‌کنند. برگ‌های بالایی که در معرض نور مستقیم هستند، زودتر آسیب می‌بینند.

برای حل مشکل نور نامتعادل، زاموفیلیا را در محلی با نور غیرمستقیم و کافی قرار دهید؛ مثلاً نزدیک پنجره‌ای که با پرده نازک پوشانده شده است. اگر محل نگهداری زاموفیلیا نورگیر نیست، از لامپ‌های رشد گیاه استفاده کنید. گونه زاموفیلیای بلک، به دلیل رنگ تیره برگ‌هایش، نسبت به نور کم مقاوم‌تر است. اگر در محل کار یا خانه خود نور طبیعی کمی دارید، گیاه زاموفیلیا بلک بهترین گزینه برای شماست.

۴. کمبود مواد مغذی و عناصر تقویت‌کننده گیاه مثل نیتروژن، منیزیم و آهن

برای این‌که گیاه زاموفیلیا شما سالم بماند و برگ‌هایش همیشه سبز و شاداب باشند، باید به آن کود بدهید. کمبود مواد مغذی مانند نیتروژن، آهن و منیزیم باعث زرد شدن برگ‌های گیاه شما می‌شوند. اگر برای مدت طولانی به گل خود کود ندهید، نشانه‌های زیر ظاهر می‌شوند:

• برگ‌های قدیمی به‌تدریج زرد می‌شوند، در‌حالی‌که رگ‌برگ‌ها هنوز سبز هستند.
• برگ‌های جدید با رنگ روشن‌تر و غیرطبیعی رشد می‌کنند.
• سرعت رشد گیاه کاهش پیدا می‌کند.
• زردی برگ‌ها ابتدا از نوک آن‌ها شروع می‌شود و به سمت مرکز برگ می‌رود.
• برگ‌ها نازک و شکننده می‌‌شوند و می‌ریزند.

اگر زاموفیلیای شما مشکل کمبود مواد مغذی دارد، کودهای مایع مخصوص گیاهان آپارتمانی حاوی عناصر اصلی (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، منیزیم و روی) به آن بدهید. بهترین زمان برای کوددهی، فصل رشد یعنی بهار و تابستان است؛ در این دوره ماهی یک‌بار به زاموفیلیا کود بدهید. در فصل پاییز و زمستان رشد گیاه کندتر می‌شود؛ بنابراین باید تعداد دفعه‌های کوددهی را کاهش دهید (هر دو تا سه ماه یک‌بار) یا کلاً به گیاه خود کود ندهید.

۵. کوددهی بیش‌ازحد؛ تجمع نمک باعث سوختگی لبه برگ و رشد ناقص گیاه می‌شود.

همان‌طورکه کمبود مواد مغذی باعث زردی برگ‌های زاموفيليا می‌شود؛ استفاده بیش‌ازحد از کود هم به این گیاه آسیب می‌زند. هیچ‌وقت برای افزایش سرعت رشد یا رفع سریع زردی برگ‌ها به زاموفیلیای خود کود ندهید؛ این کار نتیجه معکوس دارد و باعث سوختن ریشه گیاه می‌شود. اگر به گل خود بیش‌ازاندازه کود بدهید، نشانه‌های زیر ظاهر می‌شوند:

• نوک و حاشیه برگ‌ها، قهوه‌ای رنگ می‌شوند و حالت سوختگی پیدا می‌کنند.
• برگ‌ها بی‌حال، خمیده و در نهایت خشک می‌شوند.
• رشد گیاه به‌طور ناگهانی متوقف می‌شود یا برگ‌های جدید بدشکل رشد می‌کنند.
• رسوبات سفیدرنگ و بلورمانند در سطح خاک یا اطراف گلدان جمع می‌شود (نشانه تجمع نمک).
• خاک گیاه بوی نامطبوع پیدا می‌کند.

برای رفع مشکلات ناشی از کوددهی بیش‌ازحد، باید ابتدا خاک گلدان را با آب فراوان شست‌وشو دهید تا مواد اضافی از آن خارج شود. با این‌که این کار وضعیت خاک را بهتر می‌کند؛ اما پیشنهاد می‌کنیم خاک گلدان را کامل عوض کنید.

۶. آفت‌ها با مکیدن شیره گیاه، باعث زردی و خشکی برگ‌ها می‌شوند

آفت‌هایی مانند شپشک آردآلود و کنه تارعنکبوتی با تغذیه از شیره گیاه، مواد مغذی آن را می‌گیرند و باعث زردی برگ‌های زاموفیلیا می‌شوند. اگر نشانه‌های زیر را دیدید، احتمالاً گیاه شما دچار آفت شده است:

• برگ‌های زاموفیلیا به‌تدریج زرد می‌شوند، در‌حالی‌که شما شرایط آبیاری و نور مناسب را رعایت کرده‌اید.
• سطح برگ‌ها حالتی چسبناک پیدا می‌کند، به‌ویژه بر اثر حمله شته‌ها.
• توده‌های سفید و پنبه‌ای روی برگ یا ساقه دیده می‌شوند (نشانه شپشک آردآلود).
• تارهای نازک شبیه تار عنکبوت روی گیاه ظاهر می‌شوند (نشانه کنه تارعنکبوتی).
• رشد گیاه کاهش پیدا می‌کند و برگ‌ها حالت پژمرده و بی‌حال به خود می‌گیرند.

اگر هر یک از نشانه‌های بالا را مشاهده کردید، باید به‌صورت‌کامل پشت برگ‌ها و نواحی اتصال ساقه‌ها را بررسی کنید. اگر تارهای نازک یا توده‌های سفید و پنبه‌ای روی برگ‌ها مشاهده کردید؛ باید با استفاده از دستمال مرطوب، پنبه آغشته به الکل یا آب و صابون سطح برگ‌ها را تمیز کنید. اگر آفت همه بخش‌های زاموفیلیا را درگیر کرده بود، باید از آفت‌کش‌های طبیعی (مانند روغن چریش) یا سم‌های شیمیایی استفاده کنید.

۷. شوک محیطی: تغییر ناگهانی شرایط نگهداری، مکان و دما زاموفیلیا

زاموفیلیا به تغییرات ناگهانی محیطی واکنش نشان می‌دهد؛ اگر به‌صورت ناگهانی، مکان گلدان خود را تغییر دهید یا آن را در معرض جریان هوای خیلی سرد یا گرم بگذارید، زاموفیلیای شما دچار شوک محیطی می‌شود. مواردی که در ادامه به شما می‌گوییم، نشانه‌های شوک محیطی زاموفیلیا هستند:

• پس از جابه‌جایی، ناگهان برگ‌های زاموفیلیا زرد می‌شود.
• نور و آبیاری زاموفیلیا متعادل است؛ اما برگ‌هایش پژمرده و بی‌حال به‌نظر می‌رسند.
• اگر گیاه را در فصل سرد کنار پنجره یا بخاری قرار دهید، برگ‌هایش ناگهان زرد می‌شوند.
• هیچ برگ جدیدی از گیاه شما رشد نمی‌کند (برگ‌های بدشکل و ناقص رشد می‌کنند).

اگر هر یک از نشانه‌های بالا را مشاهده کردید؛ باید شرایط محیطی زاموفیلیا را بررسی کنید. جابه‌جایی‌های مکرر و قرار گرفتن در مسیر مستقیم باد کولر یا بخاری، به زاموفیلیا شوک محیطی وارد می‌کنند و باعث زردی برگ‌های آن می‌شوند. برای رفع این مشکل گل خود را در مکانی با دمای ثابت، نور غیرمستقیم، تهویه ملایم و دور از جریان هوای شدید قرار دهید.

میان انواع گونه‌ها، زاموفیلیا سبز مقاومت بیشتری در برابر تغییرات محیطی دارد و به‌خوبی با محیط جدید سازگار می‌شود. اگر گلی مقاوم و زیبا می‌خواهید، گیاه زاموفیلیا سبز تهیه کنید.

فراهم کردن شرایط محیطی مناسب برای داشتن زاموفیلیا شاداب و سبز

در این مقاله به‌صورت‌کامل بررسی کردیم که دلیل زرد شدن برگ زاموفیلیا چیست، آبیاری بیش‌ازحد یا کم، نور نامناسب، کمبود مواد معدنی، زیاده‌روی در کوددهی، آفت‌ها و شوک محیطی باعث آسیب به گیاه شما و زرد شدن برگ‌های زاموفیلیا می‌شوند.

با‌این‌حال، نگهداری از گیاه زاموفیلیا چندان پیچیده و سخت نیست. این گیاه مقاومت بالایی دارد و انتخابی عالی برای خانه و محل کار است. حتی اگر تجربه چندانی در نگهداری از گیاهان ندارید، با اطمینان‌خاطر گیاه زاموفیلیا تهیه کنید.